»» بیاموزیم:
• سامانهٔ موقعیتیابی جهانی یا جیپیاس چیست: gps منظومهای از ۲۴ ماهواره است که زمین را دور میزند و در هر مدار ۴ ماهواره قرار دارد. راکتهای کوچکی نیز ماهوارهها را در مسیر صحیح نگاه میدارد. به این ماهوارهها نوستار (NAVSTAR) نیز گفته میشود. جهت شناسایی موقعیت جغرافیایی آنها بین ۱۰ تا ۱۰۰ متر امکانپذیر میسازد. این ماهوارهها از محاسبات ریاضی سادهای برای پخش اطلاعات استفاده میکنند که به عنوان طول و عرض و ارتفاع جغرافیایی، توسط گیرندههای زمین ترجمه شدهاند.
سیستم جیپیاس بدون وابستگی به گیرنده های تلفن یا اینترنت عمل می کند ، اگر چه با دسترسی به این منابع می توان اطلاعات دریافتی از این سیستم موقعیت یابی را مناسب تر و کاربردی تر کرد . سیستم جیپیاس می تواند توانایی های حیاتی در زمینه موقعیت یابی برای کاربران نظامی ، مدنی و یا کاربران عادی در سراسر جهان فراهم کند.
پروژه جیپیاس در سال 1973 و توسط ایالات متحده ، برای غلبه بر محدودیتهای سیستم های موقعیت یابی پیشین ، شروع شد. وزارت دفاع آمریکا سیستمی را توسعه داد که به شکل پیش فرض 24 ماهواره را به کار می برد. طراحی و توسعه و پشتیبانی این سیستم بر عهده وزارت دفاع ایالات متحده است.
جیپیاس در تمام شرایط بهصورت ۲۴ ساعت در شبانهروز و در تمام دنیا قابل استفادهاست، و هیچگونه بهایی بابت این خدمات اخذ نمیشود. ماهوارههای جیپیاس، هر روز دو بار در یک مدار دقیق دور زمین میگردند و سیگنالهای حاوی اطلاعات را به زمین میفرستند.
سیستمهای مشابهی نیز وجود دارند که در حال استفاده یا طراحی هستند. سیستم روسی گلوناس مهمترین آنهاست که تقریباً همزمان با جیپاس تکامل یافته اما از سال ۲۰۰۸ به بهرهبرداری کامل رسیده است. اتحادیه اروپا، هند و چین نیز هر یک سیستمهای مشابهی را در دست توسعه دارند.