»» بیاموزیم:
ملی شدن شیلات: ملی شدن شیلات، یکی از وقایع مهم تاریخ معاصر ایران است که در روز ۱۲ بهمن ماه سال ۱۳۳۱ خورشیدی، و در دوران زمامداری دکتر محمد مصدق، و پس از پایمردیها و مجاهدات بسیار وی و برخی دیگر از رجال سیاسی ایران در این راستا، بوقوع پیوست. این واقعه که در راستای سیاست موازنه منفی دولت مصدق ارزیابی میشود، به دهها سال غارت منابع ملی ایران در عرصهٔ شیلات توسط همسایه شمالی این کشور(روسیه تزاری و بعد اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی) خاتمه داد.
در دوران سلطنت محمدشاه قاجار، کسری بودجه و بی کفایتی حاجی میرزا آغاسی سبب شد تا دولت وقت، به فشار سفارت روسیه تزاری تسلیم شود و بهره برداری از آبزیان دریای خزر را، در قبال دریافت اجاره بهایی ناچیز ، به یکی از اتباع روسیه تزاری به نام عبدل واگذار نماید (پیمان عبدل). این وضع تا زمان امیرکبیر ادامه یافت تا اینکه امیر کبیر با تلاش زیاد این پیمان را لغو و امتیاز را به میرزا ابراهیم دریابیگی داد. اما او نیز وابستگان روس داشت و سبب دخالت آنان در شیلات میگردید، از اینرو امیرکبیر به بهانه ای این پیمان را لغو نمود. پس از امیرکبیر، امتیاز شیلات ایران بین افراد مختلف دست به دست میشد.
در سال 1306 قرارداد جدید عقد گردید و بر طبق این قرارداد بهره برداری از آبزیان آبهای ایران در دریای خزر، برای مدت ربع قرن (۲۵ سال) به شرکت مختلط ماهی ایران و شوروی واگذار گردید. پس از اتمام این مدت، علیرغم فشار روسها به تمدید این قرار داد، با پافشاری مسوولین وقت و دکتر مصدق، شیلات ایران برای همیشه ملی اعلام شد.(12 بهمن 1331 خورشیدی).
|